Η σπουδαία καλλιτέχνης, με αφορμή την έκθεση «Εντός Ορίων» που αναπτύσσεται σε έναν από τους πύργους του Επταπυργίου, μοιράζεται τις σκέψεις της με τη Vwoman.
Της Σοφίας Αποστολίδου
Η Μαρία Κομπατσιάρη είναι μία εικαστικός που σε καθηλώνει με τη δύναμη της τέχνης της. Τα έργα της ξεχωρίζουν για τα έντονα συναισθήματα που δημιουργούν. Κάθε έκθεση της μοιάζει με μία τελετή μύησης στο χώρο της δημιουργίας και των αισθήσεων. Με αφορμή τα εγκαίνια της έκθεσης της με τίτλο «Εντός Ορίων» που θα πραγματοποιηθεί στο Επταπύργιο, η αγαπημένη εικαστικός μιλάει για τη συναισθηματική φόρτιση που της δημιουργεί ο χώρος του Επταπυργίου, εκμυστηρεύεται την πηγή έμπνευσης των έργων της και μοιράζεται μαζί μας τις σκέψεις της για το δίπολο εγκλεισμού και ελπίδας.
Στις 15 Σεπτεμβρίου εγκαινιάζεται στο Επταπύργιο η έκθεσή σας με τίτλο «Εντός των ορίων». Τι αποτέλεσε για εσάς πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία της συγκεκριμένης έκθεσης;
Το Επταπύργιο είναι ένας χώρος με ιδιαίτερο συναισθηματικό φορτίο. Πρόκειται για έναν εμβληματικό τόπο που έχει δύο αναγνώσεις. Η πρώτη είναι εκείνη της ιστορικής μνήμης, καθώς λειτούργησε ως φυλακή και μάλιστα πολιτικών κρατουμένων, με σκληρές συνθήκες φυλάκισης και κελιά απομόνωσης. Υπάρχει όμως και μία δεύτερη ανάγνωση, εκείνη της αρχιτεκτονικής τέχνης, αφού παράλληλα το Επταπύργιο αποτελεί μία εμβληματική και άκρως εντυπωσιακή κατασκευή.
Η έμπνευση για τη συγκεκριμένη έκθεση γεννήθηκε μετά την πρόσκληση που δέχτηκα από τους υπεύθυνους του χώρου του Επταπυργίου για να παρουσιάσω έργα μου σε τέσσερα κελιά, στην “αίθουσα διδασκαλίας” και στον αίθριο χώρο. Τα θέματα των δημιουργιών μου, άπτονται της λειτουργίας του χώρου ως φυλακή- και κατά επέκταση των όσων βίωναν σε αυτόν τον τόπο οι φυλακισμένοι, αλλά και της αρχιτεκτονικής υπεροχής του.
Ποιο είναι το κυρίαρχο συναίσθημα που είχατε κατά την υλοποίηση των δημιουργιών σας για την έκθεση «Εντός Ορίων»;
Καθόλη τη διάρκεια που εργαζόμουν για τη συγκεκριμένη έκθεση αισθανόμουν έντονη συναισθηματική φόρτιση. Όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα στη ζωή, έτσι και τα συναισθήματα που γεννά ο χώρος του Επταπυργίου έχουν δυο όψεις. Μπορεί εν πρώτοις τα συναισθήματα που αναδύονται από τις ιστορικές μνήμες να είναι αρνητικά, σε μία δεύτερη ανάγνωση όμως υπάρχουν και θετικά συναισθήματα, για παράδειγμα υπάρχει κρυμμένη αισιοδοξία. Οι φυλακισμένοι βίωναν το αίσθημα του εγκλεισμού και του πόνου, παρόλα αυτά είχαν μέσα τους τη φλόγα της ελπίδας και το όνειρο της ελευθερίας. Αυτή ακριβώς τη διττή φύση των συναισθημάτων αποτυπώνω στα έργα μου.
Πώς αντικατοπτρίζεται στα έργα σας αυτό το δίπολο του εγκλεισμού και της ελπίδας;
Σε ένα από τα κελιά έχω δημιουργήσει ένα έργο που πραγματεύεται το θέμα της δραπέτευσης και του απαγχονισμού. Χρησιμοποίησα σκοινιά, τα οποία είναι συνυφασμένα με τον απαγχονισμό, όμως κανένα από αυτά, όπως και τα υλικά που χρησιμοποίησα δεν είναι μαύρα, αντιθέτως φέρουν χαρούμενα χρώματα, γεγονός που υποδηλώνει την ελπίδα.
Ένα άλλο από τα κελιά το μετέτρεψα σε «κελί μνήμης». Οι άδειες κορνίζες που βρίσκονται στο χώρο παραπέμπουν στη μνήμη των αγαπημένων ανθρώπων των φυλακισμένων. Με αυτόν τον τρόπο θέλω να τονίσω πως ο εγκλεισμός έχει τρόπους διαφυγής. Και η μνήμη των αγαπημένων ανθρώπων είναι ένας από τους τρόπους αυτούς.
Σε ένα τρίτο κελί δημιούργησα μία εγκατάσταση με ριζόχαρτο και γράμματα σε κόκκινο και μαύρο χρώμα που “κατεβαίνουν από τον ουρανό”. Το κόκκινο συμβολίζει τα συναισθήματα πάθους και το μαύρο τον πόνο και τη θλίψη.
Επίσης, υπάρχει και το κελί που έχω μετατρέψει σε σπίτι. Το σπίτι ως έννοια είναι συνυφασμένο με την ασφάλεια, την αγκαλιά. Είναι το καταφύγιο μας.
Τέλος , στο χώρο του αίθριου θα εκτίθεται το έργο μου με τους τέσσερις κύβους ,όπου ο ένας κοιτάζει τον άλλον και ο ένας βρίσκεται μέσα στον άλλον σαν μία μπάμπουσκα. Θα μπορούσα να πω ότι οι κύβοι αυτοί λειτουργούν ως μία πινακοθήκη.
Τελικά μπορεί να εξακολουθήσει να είναι κάποιος ελεύθερος ακόμα και μέσα σε έναν εγκλεισμό;
Ο Καβάφης στα ποίημα του τα “Τείχη” αναφέρει «…κι υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.«…» Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον. Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω.» Ποτέ λοιπόν δεν μπορείς να ξέρεις πότε θα υψωθούν γύρω σου τείχη. Και τα τείχη αυτά μπορεί να είναι συναισθηματικά, σωματικά (για παράδειγμα, μια ασθένεια), ψυχολογικά. Μπορεί να βρεθείς κτισμένος χωρίς καν να το καταλάβεις..Στον αντίποδα είναι κάποιος σε θέση να βιώνει την “ελευθερία του εγκλεισμού”.
INFO:
Έκθεση «Εντός Ορίων» της Μαρίας Κομπατσιάρη
Τόπος Διεξαγωγής: Επταπύργιο
Εγκαίνια: 15 Σεπτεμβρίου στις 7 το απόγευμα
Διάρκεια έκθεσης: Από 15 Σεπτεμβρίου έως 15 Οκτωβρίου
Ωράριο Λειτουργίας: 10 με 17.00 (Τρίτη Κλειστά)
Επιμέλεια: Μαρία Καγιαδάκη
*Θα πραγματοποιηθούν 4 ξεναγήσεις, μία κάθε εβδομάδα, με τη Μαρία Κομπατσιάρη. Οι ημέρες και οι ώρες των ξεναγήσεων θα ανακοινωθούν.
