Η ταλαντούχα ηθοποιός και θεατρολόγος με αφορμή τη νέα παράσταση του Fly Theater  “Τoku” σε μία εξομολόγηση από καρδιάς, για την πραγματική ελευθερία,τη γυναικοκτονία στην οποία ήταν παρούσα και τον τρόπο που ο  “Τoku”  υπήρξε προφητικός για την έλευση της πανδημίας.

Της Σοφίας Αποστολίδου

Την αγαπήσαμε ως «Αγγελική». Την λατρέψαμε ως «Φρίντα Κι΄αλλό». Η Κατερίνα Δαμβόγλου έχει έναν μαγικό τρόπο μας αγγίζει με κάθε της ερμηνεία και να μας συναρπάζει με κάθε της δημιουργία. Ταλαντούχα ηθοποιός, εμπνευσμένη δημιουργός, αξιόλογη θεατρολόγος με εντυπωσιακές σπουδές. Συνομιλήσαμε μετά τον πρωινό διαλογισμό της με τον οποίο και ξεκινάει πάντα την ημέρα της και ίσως είναι το μυστικό για τη γαλήνη την οποία αποπνέει. Με αφορμή τον “Toku”, τη νέα παράσταση του “Fly Theatre”, του οποίου είναι συνδημιουργός μαζί με τον Robin Beer,  η Κατερίνα Δαμβόγλου αποκάλυψε τον τρόπο με τον οποίο προφήτευσε μέσω του «Τοku» την έλευση της πανδημίας, τη γυναικοκτονία που ήταν παρούσα, ενώ μοιράστηκε τις σκέψεις της για το τι κάνει έναν άνθρωπο πραγματικά ελεύθερο , παράλληλα αποκάλυψε το νέο της project, το οποίο βασίζεται και πάλι σε μία συγκλονιστική αληθινή ιστορία.

Ηθοποιός, θεατρολόγος και  συνιδρύτρια της θεατρικής ομάδας “Fly Theatre”. Πώς ξεκίνησε η ενασχόληση σας με την τέχνη του θεάτρου;

Ειλικρινά δεν μπορώ να προσδιορίσω πότε και πως ξεκίνησε η ενασχόλησή μου με το θέατρο. Από μικρή έπαιζα πολύ και το θέατρο είναι και αυτό  ένα παιχνίδι. Επίσης, η  μητέρα μου ήταν μέλος της θεατρικής  ομάδας του «φεμινιστικού κινήματος γυναικών», οπότε μάλλον “έπιασα”  το μικρόβιο από την κοιλιά της. Πάντως, όταν ήμουν μικρή  ήθελα να γίνω  αρχικά νοσοκόμα,  μετά μαθηματικός,  βιολόγος, χορεύτρια.Ωστόσο, όταν  έφτασε η στιγμή να επιλέξω τον κλάδο των σπουδών μου ήξερα καθαρά ότι ήθελα να σπουδάσω θεατρολογία,γιατί το θέατρο έχει να κάνει με το κέντρο ενός ατόμου και με ενδιέφερε με αυτή η οπτική του θεάτρου.Μέσω της θεατρικής τέχνης έχεις επαφή με τον ανώτερο εαυτό σου και τον  Θεό. Δεν είναι τυχαίο που  οι αρχαίοι ημών πρόγονοι πίστευαν ότι μέσω του θεάτρου επικοινωνείς  με τον Διόνυσο τον Απόλλωνα.

Ακούγεται πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η προσέγγιση. Με ποιον τρόπο μπορούμε να έρθουμε σε επαφή με τον ανώτερο εαυτό μας μέσω της τέχνης του θεάτρου;

Το θέατρο δημιουργεί μία άλλη ενέργεια, κυρίως στις ζωντανές παραστάσεις, όταν ερχόμαστε σε αλληλεπίδραση με το κοινό. Αυτό το καρδιοχτύπι του θεάτρου όταν συναντάς το κοινό είναι μοναδικό. Το θέατρο έχει φτιαχτεί για να παρουσιάζεται στο κοινό και να υπάρχει επαφή με αυτό.Γι αυτό και αισθανόμαστε ευλογημένοι που το κοινό επέστρεψε στις θεατρικές αίθουσες.Μέσω του θεάτρου ερχόμαστε  σε απόλυτη  επαφή με την ψυχή και το σώμα μας.Όταν είμαστε παιδιά παίζουμε,για να παίξουμε Όταν όμως είμαστε ενήλικες παίζουμε στο θέατρο με έναν στόχο, την ανάταση της ψυχής.Το θέατρο βοηθά στην απελευθέρωση και μας  βοηθά στο να πάρουμε μαθήματα ζωής. Μέσω μιας παράστασης μαθαίνουμε τον αποχαιρετισμό και το πένθος, γιατί ξεκινάμε μία παράσταση μέσα από μία ιδέα που γεννιέται, την μεγαλώνουμε, την παρουσιάζουμε και κάποια στιγμή την αποχαιρετάμε. Γι αυτό και λέμε ότι μέσα από την τέχνη του θεάτρου, μαθαίνεις να ζεις.

Και ο Toku όμως  παραδίδει μαθήματα ζωής.Τί  μας διδάσκει τελικά η ιστορία του Toku;

Καταρχάς, το το έργο βασίζεται σε μία αληθινή ιστορία! Η ιδέα γεννήθηκε  διαβάζοντας την ιστορία του ανθρώπου αυτού. Ο  Toku είναι ένας πραγματικός άνθρωπος  που τελικά επιλέξαμε να τον κάναμε κούκλα, για να μπορέσει να μας διδάξει ευκολότερα με το παράδειγμα του!Ο Toku είναι άνθρωπος κλειστός ο οποίος μεγάλωσε απότομα όταν έμαθε ότι νοσεί από μία πανδημική ασθένεια.Αρχικά επιλέγει τη μοναξιά. Στην πορεία επιλέγει ότι θέλει να βοηθηθεί και  δέχεται βοήθεια.Και τελικά μέσα από την αφήγηση της ιστορίας του επιλέγει να βοηθήσει και άλλους ανθρώπους.Και αυτή είναι χαρακτηριστική αντίδραση του κάθε ανθρώπου όταν μαθαίνει ότι νοσεί μέσα σε μια πανδημία.

Αντιδρούμε όμως όλοι οι άνθρωποι με τον το ίδιο τρόπο σε μία Πανδημία;

Μια πανδημία είναι ο καθρέφτης μας. Μπορεί οι αντιδράσεις  των ανθρώπων να μοιάζουν διαφορετικές, όμως τελικά όλοι μας αντιδρούμε υπό το ίδιο πρίσμα. Άλλες φορές θέλουμε να ξεχάσουμε άλλες φιλοσοφούμε, άλλες πάλι θέλουμε να βρούμε έναν τρόπο να ξεφύγουμε. Το ίδιο συμβαίνει και στον Toku.Τελικά όμως μαθαίνουμε μέσα από αυτή τη δοκιμασία να ζούμε.«Ό,τι και να έχω κάνει έχω μάθει να ζω και ο θάνατος είναι κομμάτι της ζωής», λέει κάποια στιγμή ο Toku και αυτό είναι μαθαίνει μια πανδημία.

Ο Toku αν και  αποστολέας πολλών και δυνατών μηνυμάτων έχει τη μορφή μίας κούκλας. Για ποιον λόγο επιλέξατε να δώσετε σε αυτόν -τον σοφό πλέον- άνθρωπο αυτή τη μορφή;

Είπαμε να κάνουμε τον Toku κούκλα, διότι μία κούκλα ανοίγει πιο εύκολα το μυαλό και περνάει μηνύματα χωρίς επικρίσεις, απευθείας μέσα στην καρδιά. Και αυτό γιατί η κούκλα είναι συνυφασμένη με το παιχνίδι και γέλιο, και μέσα από το γέλιο μπορούν να περάσουν τα πιο δυνατά νοήματα!  Ο Toku είναι μία θεατρική παράσταση άκρως επίκαιρη, καθώς πραγματεύεται το πώς αντιδρά ένας άνθρωπος όταν μαθαίνει ότι νοσεί από έναν επικίνδυνο για την ζωή του ιού, κατά την περίοδο μιας πανδημίας, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα με τον ιό,που προκαλεί την covid-19.

Ωστόσο, το εντυπωσιακό δεν είναι ότι εμπνευστήκατε το συγκεκριμένο έργο που αφορά σε μία πανδημία, με ένα «προφητικό» τρόπο λίγο πριν την έλευση της πανδημίας. 

Καμιά φορά και εγώ η ίδια διερωτώμαι, μήπως είμαι τελικά Κασσάνδρα; Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε τον Toku όταν διαβάσαμε την ιστορία του ανθρώπου αυτού και αυτό αποτέλεσε για εμάς πηγή έμπνευσης, πολύ πριν την έλευση του κορωνοϊού.Στο ενδιάμεσο ήρθε  η πανδημία και έκανε το έργο  μας άκρως επίκαιρο. Δεν είναι η πρώτη φορά που μας συμβαίνει κάτι τέτοιο. Το ίδιο ακριβώς μας συνέβη και με την «Αγγελική».Η «Αγγελική», που ήταν πάλι πραγματική  ιστορία, γεννήθηκε μέσα από την ανάγκη που είχα να ανακαλύψω περισσότερα για τις ρίζες μου. Έτσι ξεκινήσαμε να δουλεύουμε το έργο και να κάνουμε έρευνα.Το “ανέβασμα’ της  «Αγγελικής», που αφηγούνται την ιστορία μιας προσφυγοπούλας από την Μικρά Ασία, συνέπεσε με την περίοδο της ανθρωπιστικής κρίσης και την έλευση των προσφύγων. Και μας συνέβη και τρίτη φορά, με την “Φρίντα” …Ειλικρινά δεν ξέρω πως να το εξηγήσω. Λέτε να είναι κάτι καρμικό…Πάντως, μου έχουν πει ότι στον αστρολογικό μου χάρτη έχω το δάχτυλο του Θεού.. . Λέτε να το πιστέψω…

Δράττοντας της ευκαιρίας από την  αναφορά σας στην Φρίντα Κάλο ,μιας γυναίκας συνυφασμένης με τον αγώνα για ισότητα, δεν μπορώ παρά να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι έχει επέλθει τελικά η ισότητα των δύο φύλων;

Είμαστε σε μία περίοδο που διεκδικούμε πράγματα. Δεν θέλω να περιοριστώ μόνο στα όσα διεκδικούμε οι γυναίκες, αλλά στα όσα διεκδικούμε ως άνθρωποι. Γίνονται σημαντικά βήματα  σε αυτή την κατεύθυνση και πρέπει να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο.Πιστεύω πολύ στην αρμονία! Δεν πιστεύω ντε και καλά σε αυτό που λέμε ίσα δικαιώματα γιατί δεν έχουμε τις ίδιες ανάγκες. Είμαστε όλοι οι άνθρωποι  ίδιοι και πρέπει να έχουμε τον ίδιο σεβασμό!

Πώς όμως μπορεί να επέλθει ο σεβασμός όταν γινόμαστε μάρτυρες βίαιης συμπεριφοράς κατά των γυναικών  και οι γυναικοκτονίες ολοένα και αυξάνονται;

Δυστυχώς, είμαστε μάρτυρες των τραγικών αυτών γεγονότων!Σε μία γυναικοκτονία ήμουν εκεί! Έγινε στο χωριό μου και έτυχε να βρίσκομαι και εγώ εκεί! Αυτή είναι η άλλη πλευρά της πανδημίας.Δυστυχώς ,υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να αποδεχτούν τον εαυτό τους, με αποτέλεσμα να ξεσπούν με βία!H βία κατά των γυναικών έχει τις ρίζες της στην κατάχρηση εξουσίας.Πρέπει να βρούμε αρμονία. Αρμονία στο σώμα, στην καρδιά, στο νου, στο πνεύμα, στην  ψυχή. Τότε θα είμαστε πραγματικά ελεύθεροι!

Η ελευθερία είναι ίσως το υπέρτατο αγαθό. Τί κάνει έναν άνθρωπο πραγματικά ελεύθερο;

Αυτό ακριβώς θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε στο επόμενο μας project,το οποίο έχει τον τίτλο  «Ελεύθερος Άνθρωπος. Πρόκειται για μία επιχορηγούμενη έρευνα η οποία έχει ως στόχο να διερευνήσει τι είναι ο “ελεύθερος άνθρωπος».Aσχολούμαστε και πάλι με το προσφυγικό. Η έρευνα ξεκινά από την ιστορία ενός παιδιού, ενός προσφυγοπουλου, που έχει πέσει σε  χρόνιο ύπνο, βρίσκεται δηλαδή υπό το σύνδρομο της παραίτησης, καθώς έχει βιώσει μια τραυματική κατάσταση και εκδηλώνει με αυτόν τον τρόπο την τάση φυγής που έχει. Εξ’ αφορμής αυτού προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα, πού είναι βρίσκεται τελικά η ελευθερία και τί κάνει έναν άνθρωπο ελεύθερο;

Η κεντρική ιδέα βασίζεται στην έρευνα του κορυφαίου συγγραφέα φιλοσόφου και ψυχοθεραπευτή Βίκτωρ Φρανκλ, ο οποίος ως επιζώντων του ολοκαυτώματος -καθόσον Εβραίος βρέθηκε στρατόπεδα συγκέντρωσης- πραγματοποίησε έρευνα αναφορικά με το ποιο είναι τελικά το νόημα της ζωής  σε μία κοινωνία όταν όσοι είναι Αποδεδειγμένα, όταν οι πολίτες μίας κοινωνίας βιώνουν βία,εκδηλώνουν κατάθλιψη, εθισμό και τέλος επιθετικότητα.Μπορούμε να σπάσουμε αυτόν τον κύκλο βίας μόνο όταν νιώσουμε ελεύθεροι.

Τελικά και η λύτρωση του Toku είναι ότι αισθάνεται ελεύθερος;

Ο Toku μαθαίνει ότι νοσεί από τον ιό που προκαλεί το AIDS. Όμως, στο έργο δεν μιλάμε για το HIV, μιλάμε γενικά  για μία Πανδημία, η οποία συνέβη πριν από 30 χρόνια. Τα πράγματα  είναι ακριβώς ίδια με όσα συμβαίνουν στην πανδημία της Covid-19.Όταν μαθαίνουν ότι ο Toku είναι οροθετικός, κάποιοι άνθρωποι έχουν φοβίες, κάποιο αντιδρούν με πανικό, ακριβώς όπως συμβαίνει και σήμερα.Η ιστορία του Toku είναι μια αφορμή για να ανακαλύψουμε τί γνωρίζουμε, τι δεν γνωρίζουμε για μια πανδημία, πώς αντιδρούμε όταν μαθαίνουμε ότι ένας άνθρωπος νοσεί, αλλά και ποια είναι η κοινωνική διάσταση μιας πανδημίας, όπως και αν ονομάζεται αυτή.

Ταυτότητα παράστασης

Toku, των Fly Theatre

Κείμενο: Κατερίνα Δαμβόγλου
Σκηνοθεσία: Fly Theatre
Ερμηνεία: Κατερίνα Δαμβόγλου, Κωσταντής Μιζάρας Robin Beer
Video, sound & light design: Robin Beer
Σκηνογραφία – Ενδηματολογία: Νατάσα Σταματάρη
Μάσκες: Μάρθα Φωκά
Βοηθός Σκηνογράφου: Αγάπη Μιρσοδέλη

Πληροφορίες
Στη σελίδα του Θεάτρου ΑΥΛΑΙΑ: https://www.avlaiatheater.gr/
Θέατρο Αυλαία (Πλατεία ΧΑΝΘ / Τσιμισκή)
Τηλέφωνο: 2310 230013
Παραστάσεις: 4-11 Νοεμβρίου, 21.00
Διάρκεια: 75 λεπτά
Εισιτήρια: 15€ γενική είσοδος, 12€ φοιτητικό, ανέργων, 65+
Προπώληση: Ταμείο θεάτρου Αυλαία, Ticketservices.gr & στα καταστήματα Public

Πληροφορίες Flytheathre
flytheatre.gr

facebook.com/flytheatregreece/