Συνέντευξη της αντιπροέδρου της οικονομικής επιτροπής της Π.Κ.Μ και συντονίστριας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για θέματα προσφυγικού-μεταναστευτικού στη VWOMAN
Της Σοφίας Αποστολίδου
Δυναμική δικηγόρος, μάχιμη και αιρετή εντεταλμένη περιφερειακή σύμβουλος στον δύσκολο τομέα του προσφυγικού-μεταναστευτικού,αντιπρόεδρος οικονομικής επιτροπής της ΠΚΜ, μέλος του Δ.Σ. της ΔΕΘ, μέλος πολιτικής επιτροπής του κυβερνώντος κόμματος.
Μια περιφερειακή σύμβουλος που μάχεται για μία Μακεδονία, πράσινη, παραγωγική, κοινωνική. Μία δικηγόρος που λατρεύει τη δουλειά της. Μια γυναίκα που τολμά και μιλά ανοιχτά για την έμφυλη διάκριση και τα κοινωνικά στερεότυπα. Μία νέα μανούλα που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της καθημερινότητας. Η Μελίνα Δερμεντζοπούλου έχει μέ…λημά της να είναι χρήσιμη στους συμπολίτες της και παρούσα στις ανάγκες τους. Πάνω από όλα όμως ανυπομονεί να ακούσει την κορούλα της για πρώτη φορά να την φωνάζει «μαμά».
Ποιες είναι οι πιο σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Περιφέρεια στην εποχή της πανδημίας;
Αντιμετωπίζουμε μια πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση, η οποία μάλιστα ακολούθησε μετά από μια σαρωτική οικονομική κρίση. Μια σοβαρότατη κρίση της δημόσιας υγείας με άμεσες και έμμεσες συνέπειες, τόσο ατομικά, όσο και συλλογικά. Η εμπειρία της κρίσης αποτυπώνεται στη σκέψη, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά ατόμων, καθώς αναμφίβολα αποτελεί μια έκτακτη, δυσάρεστη, μια δύσκολη κατάσταση την οποία βίαια και απότομα βιώνουν άτομα και κοινωνίες.
Εκτιμώ ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας προσπάθησε και κατάφερε να ανταποκριθεί σε ανάγκες που εκτείνονται και πέρα από την αποστολή της. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι έως τώρα η Περιφέρεια εξασφάλισε και αξιοποίησε 80 εκατομμύρια ευρώ, για νέο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και επικουρικό προσωπικό, σε όλα τα νοσοκομεία και στις επτά Περιφερειακές Ενότητες της Κεντρικής Μακεδονίας. Παραδόθηκαν νέες κλίνες ΜΕΘ, παρασχέθηκαν χιλιάδες tests μοριακής διάγνωσης Covid-19, συστήματα καθαρισμού και απολύμανσης στα νοσοκομεία αναφοράς, χρηματοδοτήθηκε η έρευνα του Νοσοκομείου Παπανικολάου για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση της νόσου και τη θεραπεία του κορονοϊού με λεμφοκύτταρα, διανεμήθηκαν καθημερινά έτοιμα γεύματα σε συνανθρώπους μας που το είχαν ανάγκη, διοργανώθηκαν πολλές δράσεις για ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη αλλά κι εξασφαλίστηκαν και διανεμήθηκαν περισσότεροι από 35 τόνοι υγειονομικού υλικού και ειδών ατομικής προστασίας, για τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τους διασώστες του ΕΚΑΒ, τις γυναίκες και τους άνδρες της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και του Λιμενικού, αλλά και 4.000 πολίτες σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες, που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Επιπλέον, η Περιφέρεια υλοποίησε τη δράση “Διέξοδος” μέσω της οποίας χρηματοδοτήθηκαν χιλιάδες τοπικές επιχειρήσεις όλων κλάδων που έχουν υποστεί ζημιά από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Παράλληλα με όλα αυτά, τα όργανα της περιφέρειας προσαρμόστηκαν άμεσα με τις νέες συνθήκες και συνέχισαν να λειτουργούν μέσω τηλεδιασκέψεων ή τηλεργασίας προκειμένου να προωθούνται όλες οι πολιτικές της αρμοδιότητάς μας σε όλους τους τομείς δραστηριότητας, υποδομές, τουρισμός, περιβάλλον.
Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχετε να αντιμετωπίσετε στη διαχείριση ενός τόσο φλέγοντος ζητήματος, του προσφυγικού-μεταναστευτικού, τη στιγμή που η Περιφέρεια έχει σχεδόν μηδενικές αρμοδιότητες επ αυτού;
Η απόφαση για τη θέσπιση της θέσης του Συντονιστή της Περιφέρειας για το Μεταναστευτικό – Προσφυγικό, θέση την οποία μου εμπιστεύτηκε ο Περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας, είχε ως βάση την παρακολούθηση του ζητήματος με σκοπό τη θωράκιση των τοπικών κοινωνιών μας και της κοινωνικής συνοχής αυτών. Όπως ορθά αναφέρατε, η Περιφέρεια έχει σχεδόν μηδενικές αρμοδιότητες επ’ αυτού. Οι αρμοδιότητες ανήκουν στον σκληρό πυρήνα του κράτους, ασκούνται δηλαδή από την κεντρική εξουσία. Να επισημάνουμε βέβαια σε αυτό το σημείο ότι η αυτοδιοίκηση με θάρρος διεκδικεί όλα τα τελευταία χρόνια να της μεταβιβαστούν αρμοδιότητες απόφασης καθώς γνωρίζει το ίδιο καλά, αν όχι καλύτερα, τα προβλήματα και τα ζητήματα που προκύπτουν στον τόπο της. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν έχει γίνει.
Τα δε ζητήματα που προκύπτουν γύρω από το θέμα του μεταναστευτικού – προσφυγικού, διαπερνούν οριζόντια όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής. Την καθημερινή διαβίωση, την εκπαίδευση, την υγεία, την ασφάλεια, τη μεταφορά.Είναι λοιπό ένα πολύ σύνθετο ζήτημα, το οποίο για να μην ξεχνάμε έχει να κάνει με ανθρώπους, όχι απλά με αριθμούς, το οποίο απαιτεί γνώσεις και πολύ ψυχραιμία. Είναι ένας διαρκής αγώνας να επικρατεί η ομαλή διαβίωση όλων αυτών των πληθυσμών – όσο μείνουν στην περιοχή μας – ώστε οι τοπικές μας κοινωνίες να παραμένουν ασφαλείς και οι υπηρεσίες που λαμβάνουν οι συμπολίτες μας να μην υποβαθμίζονται σε κανένα επίπεδο. Και αυτό είναι το κύριο μέλημά μας, οι συμπολίτες μας και η αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων αντιμετωπίζουν.
Θεσπίσατε ήδη μία μορφή παρατηρητηρίου που είναι ένα πολύ σημαντικό μέσο για τον έλεγχο ροής των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών. Τι άλλο θα αλλάζατε στον τρόπο διαχείρισης του προσφυγικού-μεταναστευτικού αν οι αρμοδιότητες “περνούσαν” από την κεντρική πολιτική σκηνή στις Περιφέρειες;
Να ξεκαθαρίσουμε ότι η μεταναστευτική πολιτική, παγκοσμίως αλλά και σε επίπεδο ευρωπαϊκής ένωσης, λειτουργεί στο πλαίσιο της διατήρησης της εθνικής κυριαρχίας, με στόχο την εθνική ασφάλεια των κρατών, επομένως ορθά οι αρμοδιότητες ανήκουν στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ωστόσο, η ενίσχυση των οργάνων αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού με πιο αποφασιστικές αρμοδιότητες είναι αναγκαία, καθώς όπως σας προανέφερα, εμείς οι άνθρωποι της τοπικής κοινωνίας, που ζούμε και δραστηριοποιούμαστε σε αυτή, γνωρίζουμε καλύτερα τα προβλήματά της καθώς τα ζούμε καθημερινά.
Με αυτή τη λογική στην περιφέρεια συγκροτήσαμε και λειτουργούμε μια άτυπη δομή παρακολούθησης και καταγραφής, που έχει σαν στόχο να συνεργάζεται με φορείς και υπηρεσίες, να συλλέγει πληροφορίες και να επεξεργάζεται δεδομένα με στόχο την εξεύρεση λύσεων και πολιτικών για τη διαχείρισης της προσφυγικής και μεταναστευτικής ροής, τη διατήρηση της ισορροπίας και της εύρυθμης λειτουργίας των τοπικών κοινωνιών μας και την ομαλή διαχείριση των ροών ώστε να μην ξεπερνούν τη φέρουσα ικανότητα της Περιφέρειας.
Θα γνωρίζετε τη δέσμευση που υπάρχει μεταξύ όλων των συναρμόδιων φορέων για τον αριθμό των πληθυσμών αυτών να παραμένει κάτω από το 1% του γενικού πληθυσμού της κάθε Περιφέρειας. Αυτή η δέσμευση τηρήθηκε στο ακέραιο στη δική μας Περιφέρεια ακόμα και σε περιόδους ιδιαίτερη πανελλαδικής πίεσης καθώς ήμασταν παρόντες στο πεδίο και δεν αφήσαμε περιθώριο για κάτι διαφορετικό. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω ότι εργαζόμαστε πολύ και συνεργαζόμαστε και με την κεντρική εξουσία, με στόχο την περαιτέρω αποσυμφόρηση της περιοχής μας, καθώς είναι γνωστό ότι η Κεντρική Μακεδονία και οι πολίτες της έχουν επιδείξει πολύ μεγάλη αντοχή και αλληλεγγύη, έχουν “βάλει πλάτη” όλα αυτά τα χρόνια γύρω από το ζήτημα αυτό και έφτασε η ώρα να δουν την κατάσταση να βελτιώνεται.
Τι αγαπάτε περισσότερο στη νομική επιστήμη και ποια είναι η μεγαλύτερη αδικία που έχετε αποκαταστήσει μέσω της δικηγορίας;
Καταρχήν να σας πω ότι λατρεύω τη δουλειά μου! Η νομική είναι μια ανθρωποκεντρική επιστήμη, μια επιστήμη από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο που αφορά όλες τις πτυχές της ζωής του.
Επικοινωνείς με τους ανθρώπους, σε εμπιστεύονται. Και με τα εργαλεία που έχει θεσπίσει το δικαιικό μας σύστημα μπορούμε να επιτύχουμε τη διέξοδο σε όσα ζητήματα πρέπει να ρυθμιστούν. Επίσης θέλω να σας ομολογήσω ότι εκτιμώ πάρα πολύ τους συναδέλφους μου. Η συνεργασία μαζί τους, με ανθρώπους με τους οποίους μιλάμε την ίδια γλώσσα, με γεμίζει ιδιαίτερα.
Αναφορικά με τις επιτυχίες στο επάγγελμα, να σας πω ότι από την πιο απλή μέχρι την πιο σύνθετη υπόθεση, όταν βγαίνει το θετικό αποτέλεσμα μιας δικαστικής απόφασης, η χαρά και η υπερηφάνεια είναι τεράστια!
Πρόσφατα γίνατε μανούλα. Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσατε ως νέα μαμά;
Να σας πω την αλήθεια ανυπομονώ για την πρώτη φορά που θα ακούσω την κόρη μου να με φωνάζει μαμά! Τα άγχη είναι πολλά, δεν σας κρύβω ότι κάθε μέρα ανακαλύπτω και κάτι νέο αλλά αυτή είναι νομίζω και η μαγεία της διαδρομής αυτής. Προς το παρόν προσπαθώ να είμαι παρούσα σε όλες τις στιγμές της και να της παρέχω αγάπη και ασφάλεια.
Στο σημείο αυτό βέβαια θέλω να σας πω ότι ακόμα υπάρχουν στερεότυπα για τις γυναίκες και την οικογενειακή κατάσταση. Όχι απαραίτητα από συνείδηση αλλά και από απλή κεκτημένη ταχύτητα στην κοινωνία.
Αναφέρω συχνά το παράδειγμα της γυναίκας γύρω στα 30, που αποφασίζει να πολιτευτεί και αντιμετωπίζει μια μερίδα ανθρώπων η οποία της προτάσσει ότι το ορθό είναι πρώτα να παντρευτεί. Η ίδια γυναίκα στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση είναι έγκυος και η ίδια αυτή μερίδα απορεί με το γεγονός ότι πολιτεύεται, ούσα έγκυος, και η ίδια γυναίκα η οποία φέρνει στον κόσμο τελικά το παιδί της στην μεθεπόμενη εκλογική μάχη αποφασίζει και πάλι να πολιτευτεί, με τους ίδιους ανθρώπους αυτή τη φορά να απορούν γιατί δεν περιορίζεται στο να μεγαλώνει το παιδάκι της. Έχουμε να κάνουμε δηλαδή με μία διαρκή αμφισβήτηση. Η κατάσταση, βέβαια, βελτιώνεται συνεχώς.
Στο νομικό πεδίο μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει τυπική ισότητα των δύο φύλων. Από εκεί και πέρα όμως η ουσιαστική ισότητα ακόμα αναζητείται. Την ανισότητα θα τη δείτε στα ανώτερα κλιμάκια επιχειρήσεων, στην πολιτική, στο περιβάλλον εργασίας, παντού.
Ωστόσο, τουλάχιστον στο δικό μου επάγγελμα της δικηγόρου, οφείλω να ομολογήσω ότι πλέον υπάρχει πλήρης εναρμόνιση των δύο φύλων, ουσιαστική ενσωμάτωση των γυναικών και καμία απολύτως διαφορά στην αποδοχή μιας γυναίκας συναδέλφου τόσο από τους άντρες συναδέλφους όσο και από τους πελάτες. Όμως η εγκυμοσύνη, η ανατροφή, το σπίτι είναι δραστηριότητες που πραγματικά επωμίζεται η γυναίκα. Για όλα αυτά η πολιτεία οφείλει να βοηθήσει ώστε τουλάχιστον να διευκολύνει όπου και όσο περισσότερο μπορεί. Αλλά και όλες εμείς οι γυναίκες να μην απογοητευόμαστε και να μην κάνουμε πίσω.
Υπάρχει δηλαδή ακόμα και εν έτει 2021 έμφυλη διάκριση στην πολιτική και στην κοινωνία;
Ασφαλώς υπάρχει, σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Η εμπειρία μου από τις τελευταίες εκλογές, μου έδειξε ότι οι συμπολίτες μας τάσσονται πλέον περισσότερο υπέρ της ανάδειξης των γυναικών, σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου! Όμως οι δυσκολίες εξακολουθούν να υφίστανται καθώς ο χρόνος και ο τρόπος ενασχόλησης των γυναικών κρίνονται πολύ πιο αυστηρά.
Αυτό που μπορώ με βεβαιότητα να δηλώσω είναι ότι η έμφυλη διάσταση της πολιτικής, είναι καθρέπτης της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας και ναι υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος ώστε να είμαστε σε θέση να μιλήσουμε για πλήρη ισότητα των δύο φύλων. Δυστυχώς, ο αριθμός των γυναικών που μετέχουν στα κοινά είναι πάρα πολύ μικρός, ακόμη και σήμερα. Για μένα η κοινωνία και οι πολίτες πρέπει να κρίνουν μια γυναίκα, έναν άντρα, οποιονδήποτε, από αυτά που λέει, από αυτά που κάνει, από αυτά που μπορεί, από τις ικανότητές του να διαχειριστεί τις δημόσιες υποθέσεις. Οι επιλογές ζωής, εάν έχει οικογένεια και παιδιά ή όχι, θα έπρεπε να είναι εντελώς αδιάφορες. Για αυτό και προς όλες τις γυναίκες προτείνω να διεκδικήσουν, να συμμετέχουν και να μη σταματήσουν να αγωνίζονται.
Πού πρέπει να λέει «ναι» και πού «όχι» η γυναίκα του 2021;
Οι γυναίκες δεν πρέπει να είναι θεατές της δικής τους ζωής. Να εκφράζονται ανοιχτά, να παίρνουν τις αποφάσεις για τον εαυτό τους και διεκδικούν με θάρρος τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους. Να σπουδάζουν, να επιδιώκουν την εργασία που επιθυμούν, να ταξιδεύουν, να διασκεδάζουν και να ζουν τη ζωή που ονειρεύονται. Να μη μπούνε σε καμία παγίδα στερεοτυπικής συμπεριφοράς για να μη τους καταδικάσει η κοινωνία. Όμως παράλληλα να μη φτάσουμε στο άλλο άκρο στο οποίο θα χαθούν τα όρια. Σκοπός στις κοινωνικές, στις επαγγελματικές, στις φιλικές συναναστροφές αλλά και στην οικογένεια, είναι η θωράκιση της αυτοεκτίμησης, του σεβασμού και της ελευθερίας, όλα συστατικά που οδηγούν στην ευτυχία.
Τι είναι αυτό που σας “μέλει” αναφορικά με το μέλλον της περιοχής μας;
Η ενασχόληση μου με τα δημόσια πράγματα έχει ως αφετηρία το να είμαι χρήσιμη. Να είμαι χρήσιμη στους συμπολίτες μου, στα μικρά και μεγάλα καθημερινά του ζητήματα. Να είμαι παρούσα, να είμαι δίπλα και να αγωνίζομαι μαζί τους. Με την εκλογή μου και τις αρμοδιότητες που αναλαμβάνω η δυνατότητα αυτή δυναμώνει. Αυτή είναι η πρώτη και η βασική προτεραιότητα.
Επιπλέον, υπάρχει και η “μεγάλη” εικόνα. Της συμμετοχής σε όλες τις μεγάλες αποφάσεις που θα διαμορφώσουν την εικόνα του μέλλοντος μας. Τώρα, μέσω της συμμετοχής μου στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση, κάνουμε κάθε μέρα βήματα μέσω των πολιτικών και των αποφάσεών μας, για μια έξυπνη και δημιουργική Μακεδονία, που θα στηρίζει την έρευνα, την καινοτομία και θα αξιοποιεί την τόλμη, την εφευρετικότητα, τις δεξιότητες και τις γνώσεις των ανθρώπων της.
Μια πιο Παραγωγική Μακεδονία με επιχειρήσεις δυναμικές, κερδοφόρες, εξωστρεφείς που θα συμβάλλουν στην αλλαγή παραγωγικού προτύπου της χώρας και θα δημιουργήσουν νέο πλούτο για τους κατοίκους.
Μια κοινωνική Μακεδονία που δεν θα υστερεί σε κοινωνική συνοχή ούτε θα ανέχεται μεγάλες κοινωνικές ανισότητες.
Μια πράσινη Μακεδονία που θα σέβεται το περιβάλλον και την οικολογική ισορροπία.
Και μια Μακεδονία που αποδεικνύει με κάθε τρόπο και κάθε μέσο την ιστορική και επιστημονική αλήθεια, τη δική μας παγκόσμια αποδεκτή θέση για τον πολιτισμό, τη γλώσσα και την Ιστορία μας.
Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας και πώς ονειρεύεστε την κορούλα σας σε 20 χρόνια από σήμερα;
Ελπίζω να είμαι υγιής και εδώ, μάχιμη, στις επάλξεις. Για την κορούλα μου να είναι γερή και με πολλά όνειρα που δε θα σταματήσει να τα κυνηγάει.
Και να σας πω ότι εγώ θεωρώ ότι η ενασχόληση με τα δημόσια πράγματα είναι ένας τρόπος να κυνηγάς τα όνειρά σου καθώς η πολιτική έχει την ικανότητα να δίνει λύσεις στα μικρά καθημερινά προβλήματα των συμπολιτών μας αλλά και στα μεγάλα εθνικά ζητήματα. Θα φανεί στην συνέντευξη που θα κάνουμε το 2041!
Πώς ονειρεύεστε την Θεσσαλονίκη του μέλλοντος;
Μια Θεσσαλονίκη που θα είναι αυτονόητα φωτεινή, καθαρή και νοικοκυρεμένη. Με οργανωμένη συγκοινωνία και εύκολη προσβασιμότητα σε όλες της τις πανέμορφες γειτονιές. Με θέσεις εργασίας και εύρωστες επιχειρήσεις. Με αναπτυξιακό πρόσωπο που θα αφήσει πίσω της τις άσχημες εποχές της κρίσης και του κόβιντ-19, μιαΘεσσαλονίκη ουσιαστικά και όχι κατ΄ επίφαση εξωστρεφή, μια Θεσσαλονίκη των νέων που δεν εφησυχάζουν και διεκδικούν σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου, μια Θεσσαλονίκη του εθελοντισμού και της κοινωνικής ευθύνης με έμφαση στην παιδεία, στον πολιτισμό, στο περιβάλλον, μια Θεσσαλονίκη βασισμένη σε ένα νέο μοντέλο φιλικής και αποτελεσματικής Διοίκησης με ταχύτητα και διαφάνεια από ανθρώπους με ευθύνη, μεράκι και φαντασία, μια Θεσσαλονίκη έτσι όπως της αξίζει να είναι!
Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας ένα γυναικείο σας μυστικό;
Ως άτομο από την φύση μου δεν είμαι μυστικοπαθής. Όσοι με ξέρουν καλά μάλιστα, λένε ότι είμαι ανοιχτό βιβλίο. Μοιράζομαι τις χαρές μου αλλά και τους προβληματισμούς μου. Να σας πω όμως κάτι πιο προσωπικό. Ενώ είμαι φύσει χαρούμενος άνθρωπος, έχω πάντα ένα άγχος, μια ανασφάλεια να ανταποκριθώ στην τιμή των ανθρώπων που με εμπιστεύτηκαν. Κάθε βράδυ αναρωτιέμαι εάν μπόρεσα να ανταποκριθώ στην ευθύνη που ανέλαβα. Γιατί για μένα δεν είναι δημόσιες σχέσεις – είναι πολιτική και δεν αφορά μια εικονική πραγματικότητα αλλά τις ζωές πραγματικών ανθρώπων με ανάγκες και επιθυμίες.
