Διάφοροι περιβαλλοντικοί, κοινωνικοοικονομικοί και πολιτισμικοί παράγοντες συνετέλεσαν στη διαμόρφωση διαφορετικών συνηθειών διατροφής.
Της Ευγενίας Καραγιαννίδου
Η υγεία του ανθρώπου είναι συνδυασμός των γονιδιακών του καταβολών, αλλά και των επιρροών που δέχεται από το περιβάλλον του. Ανάμεσα σε όλους τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που επιδρούν στον οργανισμό μας, η διατροφή μας είναι ο πιο σημαντικός. Τόσο σημαντικός που με την πάροδο των ετών κατάφερε να επηρεάσει και να διαμορφώσει και τις γονιδιακές μας καταβολές.
Στην ιστορία του ανθρώπινου είδους, οι διάφοροι λαοί κατάφεραν να επιβιώσουν βασιζόμενοι στα τρόφιμα που ήταν διαθέσιμα στο άμεσο περιβάλλον τους. Στα τρόφιμα δηλαδή, των οποίων η καλλιέργεια ή η διαθεσιμότητα ευνοούνταν από τις κλιματικές και οικολογικές συνθήκες του τόπου τους. Έτσι, οι διάφοροι λαοί ανέπτυξαν διαφορετικές δίαιτες και διατροφικές συνήθειες, οι οποίες με την πάροδο των ετών διαμόρφωσαν και το γονιδίωμα τους (ως γονιδίωμα ορίζεται όλο το γενετικό υλικό ενός οργανισμού). Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με μελέτες η διατροφή μεταβάλλει σημαντικά τους επιγενετικούς μηχανισμούς, οι οποίοι ρυθμίζουν την μεταγραφή και την έκφραση των γονιδίων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μελέτη που έγινε στη Δανία και έδειξε ότι τα βρέφη που γεννήθηκαν στην περίοδο του λιμού 1944-1945, παρουσίασαν αυξημένο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και παχυσαρκία. Αποδείχθηκε ότι στα βρέφη αυτά υπήρξε τροποποίηση στο γονίδιο του αυξητικού παράγοντα της ινσουλίνης λόγω υποσιτισμού των μητέρων τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι κατά τη διάρκεια της ιστορίας του ανθρώπου στη Γη, διάφοροι περιβαλλοντικοί, κοινωνικοοικονομικοί και πολιτισμικοί παράγοντες συνετέλεσαν στη διαμόρφωση διαφορετικών συνηθειών διατροφής στις διάφορες περιοχές. Οι διάφορες δίαιτες και διατροφικές συνήθειες επηρέασαν το γονιδίωμα των διαφορετικών λαών μέσω επιγενετικών μηχανισμών και σε κάποιες περιπτώσεις οδήγησαν στην μακροβιότητα.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται αποδεκτό, ότι αρκετές πλευρές της μεσογειακής διατροφής, και ειδικότερα η κατανάλωση ελαιολάδου, σε συνδυασμό με λαχανικά και όσπρια, μπορούν να προσφέρουν σε μεγάλο βαθμό προστασία από ένα μεγάλο φάσμα χρόνιων νοσημάτων. Αν σκεφτούμε ότι τα θρεπτικά συστατικά των τροφών που καλλιεργούνται και παράγονται σε έναν τόπο «ταιριάζουν» καλύτερα στα γονίδια των οργανισμών που ζουν και κατοικούν εκεί, τότε το ενδιαφέρον μας ως καταναλωτές πρέπει να στραφεί αποκλειστικά στα ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα.
Για παράδειγμα, ένας κρητικός απορροφά πολύ καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στο γνήσιο κρητικό ελαιόλαδο, σε σχέση με τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται σε ένα εισαγόμενο καλαμποκέλαιο. Κι αυτό γιατί, για αιώνες ολόκληρους, από τα χρόνια της Μινωικής Εποχής, η κρητική διατροφή βασίζονταν στη χρήση του ελαιόλαδου. Κι επειδή οι προδιαγραφές των ελληνικών παραδοσιακών τροφίμων είναι σε απόλυτη συμβατότητα με τις σύγχρονες καταναλωτικές τάσεις στην ευρωπαϊκή και την διεθνή αγορά, καλό θα ήταν τόσο για την οικονομία μας όσο και για την υγεία μας να τα προτιμούμε!
Ευγενία Καραγιαννίδου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
E-mail: info.ediaita@gmail.com
Τηλέφωνο: 2310-456001 Fax: 2310-456001 Κινητό: 6974311001
www.e-diaita.com
