Καθώς η μέρα που τα παιδιά και οι νέοι θα επιστρέψουν στο σχολείο έφτασε, τα συναισθήματά τους είναι πολλά: φόβος αποδοκιμασία, άγχος, έλλειψη κινήτρου και σε άλλες περιπτώσεις χαρά και ενθουσιασμός που θα συναντήσουν τους φίλους τους από κοντά, ελπίζοντας σε μια κανονικότητα.

Της Αιμιλίας Αξιωτίδου

Πώς μπορούμε να στηρίξουμε τα παιδιά μας χωρίς να πανικοβληθούν;

Η πανδημία, όπως επίσης και η εμπειρία της κοινωνικής απομόνωσης, μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε ακόμη περισσότερο, πόσο κεντρικής σημασίας είναι το σχολείο στη ζωή των παιδιών κυρίως όσον αφορά την κοινωνική πλευρά.

Γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που είχε η απομάκρυνση των παιδιών από το σχολείο και το γεγονός πως παντού στην Ευρώπη τουλάχιστον, ετοιμάζονται τα παιδιά να επιστρέψουν στην δια ζώσης εκπαίδευση μοιάζει πολύ θετικό.

Όμως για τα παιδιά που βρίσκονται σε μια φάση μετάβασης από τη μία εκπαιδευτική βαθμίδα σε μια άλλη, η κατάσταση είναι ακόμη πιο ιδιαίτερη.

Για τα μικρά παιδιά που δεν είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο και δεν μπόρεσαν να αλληλεπιδράσουν με συνομήλικα παιδιά, οι σημαντικές προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι δύο: ο αποχωρισμός από το ασφαλές περιβάλλον και από τους γονείς τους, και  η κοινωνικοποίηση τους που τους τελευταίους μήνες δεν ευνοήθηκε λόγω του παρατεταμένου lockdown.

Μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να προσαρμοστούν σταδιακά.

Για τα μικρότερα παιδιά θα ήταν μια καλή ιδέα να τους διαβάσουμε κάποιο βιβλίο που περιγράφει πως είναι να πηγαίνει κανείς στο σχολείο, η καθημερινότητα, τα διαλείμματα, τι κάνει ο δάσκαλος, για να τους δώσουμε την ευκαιρία  να κατανοήσουν πως είναι να είσαι στη θέση του μαθητή, αλλά και του δασκάλου και να έχουν μια πρώτη εικόνα του πως είναι η ζωή στις αίθουσες και στο σχολείο.

Αυτή η χρονιά έχει ιδιαίτερες προκλήσεις καθώς το προηγούμενο διάστημα τα παιδιά έχασαν πολλές ικανότητες που είχαν αναπτύξει όπως επίσης και την αυτονομία τους.

Αυτό που έχει μεγάλη σημασία, είναι όλη η εκπαιδευτική διαδικασία να έχει διάσταση παιχνιδιού. Ο ενήλικας είναι ένας εκπαιδευτής που λειτουργεί υπέρ του παιδιού, και δεν πρέπει να υπάρχουν άγχη αν το παιδί δε μαθαίνει αμέσως.

Η μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο είναι καθοριστική: ο κόσμος αλλάζει.

Η επιστροφή σε αυτή τη φάση για τα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας είναι πιο ευαίσθητη γιατί εκτός από το ίδιο το σχολείο, ο τρόπος μελέτης,  οι υποχρεώσεις, οι προσδοκίες των ενηλίκων αλλάζουν τον εσωτερικό κόσμο των παιδιών, όπως επίσης αλλάζει και το ίδιο τους το σώμα.

Κατά τη διάρκεια του lockdown τα παιδιά είχαν αποκτήσει άλλες συνήθειες όπως το να είναι πολλές ώρες στο διαδίκτυο πράγμα που μπορεί να έχει διαφοροποιήσει την σχολική επίδοση τους.

Επίσης το πέρασμα από το δημοτικό στο γυμνάσιο επιφέρει και μια διαφορετική οργάνωση της χρονιάς. Στο δημοτικό η τσάντα έχει μέσα σχεδόν πάντα τα ίδια βιβλία ενώ στο γυμνάσιο πρέπει να την ετοιμάζουν με βάση τα μαθήματα της επόμενης ημέρας. Σε αυτή τη φάση οι έφηβοι πρέπει πια να οργανώσουν το πρόγραμμα τους μαζί με όλες τις άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες.

Μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να εσωτερικεύσουν αυτή την οργάνωση και να μην αφήσουμε ως γονείς να μας παρασύρει η τάση να ετοιμάζομαι τα πράγματα για αυτά π.χ. την αθλητική τσάντα του παιδιού.

Τα παιδιά έχουν ανάγκη από καθοδήγηση, αλλά από την άλλη είναι καλό να τα αφήνουμε να προσπαθούν ακόμη κι αν κάνουν λάθη.

Η πρόκληση του λυκείου

Πρόκειται για την ηλικιακή ομάδα για την οποία υπάρχει μεγάλος προβληματισμός γύρω από την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Είναι γεγονός πως οι καθηγητές θα βρεθούν μπροστά σε εφήβους που η ικανότητα συγκέντρωσης τους έχει πτώση, ιδιαιτέρως σε εκείνους που κατά τη διάρκεια των online μαθημάτων δεν παρακολουθούσαν τακτικά.

Όλα τα παιδιά επίσης έχασαν το ρυθμό τους, έχασαν το ρυθμό της σχολικής μέρας και χρειάζεται να ξαναστηθεί όλο αυτό το σύστημα.

Είναι πολύ βοηθητικό από την αρχή, να στηριχθεί η “συνεργατική μάθηση”, να ενισχυθούν τα παιδιά να λειτουργήσουν ομαδικά και να επεξεργαστούν ακόμη και με εκτενείς συζητήσεις αυτό που έχει συμβεί.

Αυτό που έχει σημασία σε μια πρώτη φάση είναι να επαναδομηθούν η συναισθηματική δεσμοί. Είναι απαραίτητο και αναγκαίο να επικυρώσουμε το πόσο σημαντικό είναι να βρεθούμε όλοι μαζί από κοντά μαθητές και δάσκαλοι.

 Και οι δάσκαλοι και οι καθηγητές από την πλευρά τους πρέπει να έχουν μια στάση υποδοχής και να στηρίζουν συναισθηματικά οποιαδήποτε δυσκολία προκύψει βάζοντας για λίγο στην άκρη, οποιεσδήποτε προσδοκίες που αφορούν καθαρά την ύλη, και τα τεστ.

Τα παιδιά φοβούνται να επιστρέψουν ξανά στην αξιολόγηση μέσα από τεστ και διαγωνίσματα δια ζώσης. Το κομμάτι των μαθημάτων είναι σημαντικό και θεμελιώδες αλλά σε αυτή την αρχική φάση εκεί που πρέπει να δοθεί βαρύτητα είναι στην συναισθηματική αλληλεπίδραση.

Η επιστροφή στις τάξεις δεν θα είναι το ίδιο εύκολη για όλους και μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τους εφήβου που τους προηγούμενους μήνες κλείστηκαν με ευχαρίστηση στον εαυτό τους, εξαιτίας των ψυχολογικών δυσκολιών και της ψυχικής ευαλωτότητας τους, που ήδη προϋπήρχαν όπως π.χ. κοινωνικές φοβίες.

Για αυτά τα παιδιά η επιστροφή στο σχολείο δεν θα είναι εύκολη και είναι αναγκαίο να είναι υπό παρακολούθηση από εμάς τους ενήλικες που οφείλουμε να είμαστε παρόντες και να μην τα αφήνουμε μόνα τους στην διαχείριση του χρόνου τους. Αυτό δε σημαίνει πως θα γίνουμε “φύλακες” των παιδιών μας αλλά πως θα “έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά”!

Καλή σχολική χρονιά!

Αιμιλία Αξιωτίδου είναι Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Θεραπεύτρια Ζεύγους, Ομαδική και Ατομική Ψυχοθεραπεύτρια, Ψυχοπαιδαγωγός, Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΠΘ, Ιατρική Σχολή, ΑΧΕΠΑ , Ιατρείο Παχυσαρκίας, Διακοπής Καπνίσματος

Τηλ. 6999521206
– Θεσσαλονίκη: Β. Ηρακλείου 25, (Λουλουδάδικα)
– Αθήνα: Αρχελάου 17, Παγκράτι (Β.Κωνσταντίνου μετρό Ευαγγελισμός).

https://www.facebook.com/Αιμιλία-Αξιωτίδου-1392827551044151/